Lewarowanie, czyli inaczej mówiąc dźwignia finansowa jest strategią inwestycyjną polegającą na wykorzystaniu pożyczonych środków pieniężnych, w szczególności różnych instrumentów finansowych lub pożyczonego kapitału w celu zwiększenia potencjalnego zwrotu z inwestycji. Dźwignia finansowa może również odnosić się do wielkości zadłużenia, które firma wykorzystuje do finansowania aktywów.
Inwestorzy używają dźwigni finansowej, aby uzyskać większy zwrot z małych inwestycji. Dostarczają jedynie część kapitału potrzebnego do otwarcia pozycji, ale ten depozyt pieniężny jest następnie powiększany – lub „lewarowany” – więc zysk lub strata jest oparta na całkowitej wartości pozycji. Jeśli wszystko pójdzie dobrze, ostateczny zwrot może być znacznie większy niż początkowy udział gotówkowy. Ale jeśli wszystko pójdzie źle, wtedy również mogą wystąpić poważne straty.
Lewarowanie finansowe
W finansach lewarowanie jest strategią, którą firmy stosują w celu zwiększenia aktywów, przepływów pieniężnych i zysków, choć może ona również powiększyć straty. Istnieją dwa główne rodzaje dźwigni finansowej: finansowa i operacyjna. Aby zwiększyć dźwignię finansową, firma może pożyczać kapitał poprzez emisję papierów wartościowych o stałym dochodzie lub poprzez pożyczanie pieniędzy bezpośrednio od kredytodawcy. Dźwignia operacyjna może być również wykorzystana do zwiększenia przepływów pieniężnych i zwrotów, a także może być osiągnięta poprzez zwiększenie przychodów lub marży zysku. Obu metodom towarzyszy ryzyko, takie jak niewypłacalność, ale mogą one być bardzo korzystne dla przedsiębiorstwa.
Wykorzystanie dźwigni finansowej w finansowaniu działalności firmy może zwiększyć zyski dla akcjonariuszy bez rozwodnienia własności firmy poprzez finansowanie kapitałowe. Zbyt duża dźwignia finansowa może jednak prowadzić do ryzyka niewypłacalności i bankructwa. Jednym ze wskaźników finansowych wykorzystywanych do określenia wielkości dźwigni finansowej, jaką dysponuje przedsiębiorstwo, jest wskaźnik długów do kapitału własnego, który pokazuje stosunek długu przedsiębiorstwa do kapitału własnego jego akcjonariuszy.
Dźwignia finansowa i marża są ze sobą powiązane, ale nie są to te same pojęcia. Kiedy inwestor otwiera pozycję, wpłaca początkową kwotę inwestycji, która ma być przedmiotem dźwigni finansowej, aby zmaksymalizować ekspozycję handlową. Innymi słowy, dźwignia finansowa to zwiększona zdolność do kupna lub sprzedaży instrumentów finansowych. Dźwignia finansowa jest wyrażona jako stosunek, np. 1:2 lub 1:50. Depozyt zabezpieczający jest z kolei kwotą pieniędzy, którą inwestor musi postawić, aby utrzymać otwartą pozycję. Działa on jako zabezpieczenie na pokrycie wszelkiego ryzyka, które może powstać w wyniku operacji handlowych. Tak więc, sprowadza się to do tego, że inwestor może użyć depozytu zabezpieczającego do stworzenia dźwigni finansowej.
Lewarowanie operacyjne
Dźwignia operacyjna stosuje koncepcję dźwigni finansowej w odniesieniu do kosztów dostarczania towarów i usług. Wynika ona z techniki analizy progu rentowności, która identyfikuje dwa rodzaje kosztów w strukturze firmy: koszty stałe i koszty zmienne. Dźwignia operacyjna jest to stosunek kosztów stałych do kosztów zmiennych.
Jeśli firma ma więcej kosztów stałych w porównaniu z kosztami zmiennymi, to mówi się, że ma wysoką dźwignię operacyjną. Można je również określić mianem firm kapitałochłonnych. Przykładem jest firma motoryzacyjna, taka jak Ford, która potrzebuje ogromnej ilości sprzętu do wytwarzania i serwisowania swoich produktów. Kiedy gospodarka spowalnia, a mniej osób kupuje nowe samochody, Ford wciąż musi ponosić swoje koszty stałe, takie jak koszty ogólne fabryk i amortyzacja sprzętu, który znajduje się w magazynie.
Przeciwieństwem przedsiębiorstwa kapitałochłonnego jest przedsiębiorstwo pracochłonne. Przedsiębiorstwa pracochłonne mają mniej kosztów stałych, ale wymagają większego kapitału ludzkiego do procesu produkcji. Przedsiębiorstwa usługowe, takie jak restauracje i hotele, są pracochłonne. W trudnych ekonomicznie czasach firmy pracochłonne zazwyczaj mają łatwiejszy czas na przetrwanie niż firmy kapitałochłonne.
Efekt dźwigni finansowej
Efekt dźwigni finansowej opisuje wpływ zadłużenia na zwrot z kapitału własnego. Dodatkowe zadłużenie może zwiększyć stopę zwrotu z kapitału własnego dla właściciela. Przykład pozytywnego efektu dźwigni finansowej:
- Jeśli stopa zwrotu z projektu wynosi 5%, a odsetki od zadłużenia 3%, warto pozyskać jeszcze więcej kapitału dłużnego. W tym przypadku firma musi zapłacić tylko 3% odsetek od uzyskanego kapitału, ale generuje całkowity zwrot w wysokości 5%. Ponieważ do realizacji projektu potrzeba mniej kapitału własnego, jest on wykorzystywany bardziej efektywnie i ekonomicznie, co przekłada się na wyższy zwrot z kapitału własnego.
Przykład negatywnego efektu dźwigni finansowej:
- Jeśli odsetki od zadłużenia przewyższają całkowity zwrot z projektu, mniej pieniędzy jest generowanych przy pomocy finansowania dłużnego. Zmniejsza to stopę zwrotu z kapitału własnego. Przy całkowitym zwrocie na poziomie 5% i odsetkach od zadłużenia na poziomie 6%, płacimy więcej za dodatkowy kapitał, niż możemy z nim zarobić.